Eropuit!

Onlangs sprak ik met een vriend over ‘de toestand in de wereld’ en het beeld was niet rooskleurig. Mensen lijken zich steeds vaker terug te trekken in hun eigen gelijk en politieke leiders spelen daar handig op in. Mijn vriend zag de toekomst somber in. Ik zei: ‘Ik denk dat het antwoord kunst is.’

Ik geloof dat kunst je anders naar het leven laat kijken. Een kunstenaar schudt je wakker, hij prikt je bubbel door. Kunst biedt je gewaarwordingen die je anders slechts terloops ervaart, of misschien wel helemaal niet. Zo had ik een bijzondere gewaarwording bij het kunstwerk ‘Homage to Lucio Fontana’ van Aja von Loeper dat ik deze zomer zag. In grote vellen glad papier had zij pijnlijk scherpe vormen gedrukt. Ik zag hier de tegenstelling tussen gaaf, glad, toedekkend en scherp, gepassioneerd, openbrekend.

Dit kunstwerk was geen stellingname of standpunt, maar het liet een tegenstelling zien tussen gemoedstoestanden die je zelf kunt ervaren, in je eigen leven en in het leven van andere mensen. Door dit kunstwerk was het mogelijk me met andere mensen te verbinden.

Een andere bijzondere ervaring had ik bij het zeventiende-eeuwse schilderij ‘Zonverlichte kamer met vegende dienstmeid’ van Pieter Janssens Elinga. Wat een warmte, wat een tevredenheid sprak er uit dit schilderij. En tegelijk ook; wat een levenslust! De rode stoelen en het verbluffend heldere zonlicht op de muur gaven dit schilderij een vitale energie terwijl alles rust en vrede uitstraalde.

Antony Gormley liet me met zijn ijle gazen mensfiguur ‘Mass’ voelen hoe de mens een groot netwerk is van dwarsverbindingen, samenhangen en knooppunten. Ik betrok dat meteen ook op de menselijke staat in het algemeen;  ik besta dankzij de vele (onderlinge) samenhangen en verbindingen met andere mensen. Die meervoudig vervlochten netwerken, waarin wij ons dagelijks bewegen, maken ons tot wie we zijn. Dat was mijn gevoel bij dit kunstwerk.

Kunst verruimt je blik. Daarom wens ik u voor 2019: Ga eropuit! Ga naar musea, naar concerten, theater, films. Kijk naar kunst op straat. Welke ervaring biedt het kunstwerk je? En wat zeggen andere mensen die met jou voor een kunstwerk staan? Het is vaak heel boeiend om te horen wat anderen ervaren aan kunst.

Ga eropuit met je geest. Neem de tijd om verder te gaan dan alleen maar ‘mooi’ of ‘lelijk’. Dat is een kwestie van smaak en over smaak valt nu eenmaal niet te twisten. Het is interessant te ontdekken waaróm je iets mooi of lelijk vindt. Zo voorkom je dat je je verschanst in je eigen gelijk en ontdek je de rijkdom van ervaringen die kunst biedt.

Ik wens u een rijk 2019, met veel kunst en verrassende ervaringen.