Engagement in Oud-Zuid

Het plantsoen op de kruising Apollolaan/Minervalaan in Amsterdam Oud-Zuid vormt het hart van ArtZuid, de Amsterdam Sculpture Biennale. Het thema van deze openlucht beeldenroute is dit jaar ‘engagement’. En in dit plantsoen, waar de twee assen van de kunstroute samenkomen, lijkt het accent te liggen op de Black Lives Matter-beweging en migratievraagstukken.

Er staat een mooie, zwarte Liberty-for-All-statue, er staan drie hippe (soul-)Sisters en vijf in traditioneel Nigeriaanse gewaden gehulde vrouwen (Asoebi). De Antilliaanse beeldhouwer Nelson Carrilho, bekend van het monument Mama Baranka uit het Vondelpark, is vertegenwoordigd met twee beelden; de Dragers van Verre uit 1989, en The Other Face uit 2021, monumenten voor migranten.

De installatie van Anne Wenzel, Damaged Goods, roept de sfeer op van de Black Lives Matter-protesten. Op betonnen sokkels staan vier keramieken bustes van martiale – en waarschijnlijk besnorde – hoogwaardigheidsbekleders uit het verleden. Hun gezichten zijn onherkenbaar vervormd; het lijkt alsof er zuur tegenaan is gegooid waardoor ze zijn gaan druipen.

Anne Wenzel maakte deze beelden in 2013 om de waanzin van de verheerlijking van oorlog uit te beelden. Maar op ArtZuid staan de misvormde bustes op betonnen sokkels die besmeurd zijn met verf, waardoor de associatie met de beeldenstorm van Black Lives Matter zich sterk opdringt.

Van een andere orde, maar niet minder geëngageerd, is het beeld De denker van Lotti van der Gaag. Het beeld uit 1951 is een commentaar op de klassieke Denker van Rodin, die achter dit beeld opduikt in de voortuin van het Hilton Hotel aan de Apollolaan. Zo kan je ze goed vergelijken en zie je de humor en lichtheid die Lotti van der Gaag, nauw verbonden aan de Cobra-beweging, aanbracht in Rodins macho-Denker.

Van der Gaags Denker is een vrouw, ze draagt Katrien-Duckschoenen met stevige hoge hakken. Het is een luchtige figuur, letterlijk, want er zitten allerlei gaten in haar lijf. Haar hoofd leunt licht op de linkerhand en de vingers steken elegant naar buiten. Ze heeft een glimlach op het gezicht; haar denken is niet zwaar, zoals bij Rodin, maar speels en leuk.

In de lobby van het Hilton Hotel staat nog een beeld van Lotti van der Gaag; Tonglach uit 1953. Het is grappig dat het Hilton Hotel zich engageert met ArtZuid. Het hotel is bekend om de bed-in for peace van John Lennon en Yoko Ono. In 1969 hielden zij een week lang het bed in een kamer van het hotel, terwijl ze de pers te woord stonden over de wereldvrede. En laat het beroemde John Lennon-lied Imagine nou net de titel zijn van ArtZuid 2021.

Vijftig jaar geleden, in 1971, schreef Lennon dit lied, waarin hij droomt van een wereld die één is. ‘You may say I’m a dreamer/ But I am not the only one/ I hope someday you will join us/ And the world will be as one’, citeert de ArtZuid-website het lied, om verder te gaan met: ‘Op ArtZuid zijn de deelnemende kunstenaars onze dreamers, [….] Zij bevragen de huidige staat van de wereld en nemen ons mee naar hun ideaal.’

Of dat zo is kunt u zelf gaan ervaren. Tot 17 oktober kunt u vrij dwalen tussen de ruim zeventig beelden die Imagine ons biedt. Of die ons imagination bieden.